YÜZÜNCÜ YILDA CHP

  CHP’si tam 100 yıl önce kurulmuş siyasi bir parti. Kökleri anti-emperyalist ulusal kurtuluş savaşını örgütlemiş Anadolu -Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ne ve yerel kongrelere dayanır. Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğin de Modern Laik Türkiye Cumhuriyet’ini kuran partidir. Dünyada 100 yıldır yaşayan çok az siyasi parti vardır. CHP’nin geçmişte %42’lere varan oyu 'sol’ politikaları benimsemesiyle mümkün olmuştu.14 Mayıs 2023 Seçimlerinde, ‘sağa’ yönelerek  alınan %25'lik oy başarı olarak görülüyor!. Sağa yönelmenin gerekçesini “toplum böyle istiyor” diye açıklanıyor. Olabilir. Solda olmak toplumu taklit etmek değildir. Toplumun her yaptığı ve benimsediği doğru değildir.1973 ve 1977 seçimlerinde ‘düzen değişikliği ve emeğe’ yakın politikalar,( toprak işleyenin,su kullananın...) CHP’yi birinci parti yapmıştı. 1970’li yıllarda güçlü ‘sosyalist-devrimci sol’un CHP’nin solculaşmasında da en büyük etmen olduğu anımsanmalı. 1965 yılında CHP’nin lideri İnönü ilk kez CHP’nin “ortanın solu” olduğunu dillendirmiştir. (1961 yolunda kurulan TİP( Türkiye İşçi Partisi) 1965 seçimlerinde TBMM’ye 15 milletvekili göndermişti.) CHP’nin yeniden solculaşmasının yolu, bundan tam 100 yıl önce kuruluş yıllarının özel koşullarında benimsenen ‘Altı OK’un( 9 Eylül 1923’te kurulmuş CHP’nin 1927’de 4 oku yani dört temel ilkesi var: Cumhuriyetçilik,Laiklik,Halkçılık ve Milliyetçilik. 1931’de 3.Kurultay’da buna Devletçilik ve İnkilapçılık ekleniyor.) 21.yüzyıl dünyası ve Türkiye’nin bugünkü koşul ve gereksinmeleri dikkate alınarak güncelleştirmesinden geçmektedir. “Altı Ok” tan bazıları çıkarılabilir ya da Altı ok’a yenleri eklenebilir. Örneğin, Çevrecilik, Barışçılık, Demokratlık... eklenebilir. “ Altı Ok”un güncellenmesi yetmez ayni zamanda ‘neoliberal’ politikaların reddi de gerekir. Yani demokratik, sosyal devleti güçlendiren kamucu,laik, ekolojik politikaları savunmak gerekir. Avrupa’da Sosyal Demokrat Partiler 1980 yılından beri neoliberal politikaları red etmeleri bir yana onun uygulayıcı oldular. Bu politikalar sonucunda Sosyal Demokrat Partiler iktidarları kaybettikleri  gibi aşırı sağın yükselmesine de yol açtılar. Öte yandan politikalar sonucu ırkçılık ve yabancı düşmanlığı Avrupada  zirve yaptı. Bugün “latin Amerika” da sol partiler neoliberal politikaları red edip, kamucu politikalar savundukları için iktidara geliyorlar. Türkiye’nin 100 yıllık tarihinde bugün olduğu kadar dinsel sömürü ile emek sömürüsü hiç bu kadar iç içe geçmemiş ve derinleşmemişti. Öte yandan Türkiye İran ya da Afganistan benzeri totaliter bir Teokratik( dine dayalı yönetim biçimi) rejime hızla sürükleniyor.    Siyasal İslamcı AKP, 1923 Laik Cumhuriyet’in başta laiklik (demokrasinin ön koşulu) olmak üzere tüm kazanımlarını tasfiye etti. Eşcümle; Laik,Demokratik,Sosyal,Kamucu, Ekolojik yeni bir Cumhuriyet kurulmasının yaşamsal olduğu 2023 Türkiye’sin de; CHP’nin “sol”a yönelmesine yani solculaşmasına ivedi olarak gereksinim vardır! Türkiye'nin sorunları tıpkı ülkenin kuruluş felsefsinde olduğu gibi anti-emperyalist ve sol bir anlayışla çözülebilir.