1923 DEVRİMİ ÜZERİNE NOTLAR…    

 Çerkez Ethem; Kuvayı Seyyare’ye önderlik eden Ethem,Mlili Mücadele’de etkin bir güç. Yabancı  güçlere ve Anadolu’daki  iç savaşta başaralı olmuş bir lider. Mustafa Kemal, Çerkez Ethem’in yeni bir iktidar odağı olmasını kabul etmedi ve nizami ordunun kurulması ile birlikte 1921 yılında başlayan çatışmaları İsmet İnönü komutasındaki Nizami ordu ve Kuvayı Milliye güçleri kazandı. Ethem Yunan tarafına geçti,İnönü komutasındaki güçler Yunan ordusunu da yendi. Bu Birinci İnönü Zaferi’dir. Mustafa Suphi; 1921 yılında Trabzon Kayıkçılar Kahyası Yahya Mustafa Suphi ve 15 TKP’linin Karadeniz açıklarında katledilmesi olayında baş rol oynadığı biliniyor . Kayıkçılar Kahyası Yahya İhtiyatçı ve Enver Paşa’nın adamı. Mustafa Suphi Sovyet Rusya’ya yakınlığı nedeniyle Enver Paşa açısından siyasi rakip olarak görülüyor. Kuşkusuz Enver Paşa’nın esas rakibi Mustafa Kemal’dir. Mustafa Kemal’in Milli Mücadelede başarısız olması halinde Sovyet Rusya’nın Mustafa Suphi’ye yönelebileceği, bu yüzden Enver Paşa Suphi’yi tasfiye etmiştir. TKP’lilerden Rasih Nuri İleri “Atatürk ve Komünizm” adlı kitabın da Enver Paşa’ının Mustafa Suphi’nin öldürülmesi olayındaki rolü açıkça belirtiliyor.     Şeyh Sait; Şeyh Sait isyanı etnik/ulusal bir boyut taşısa da tartışmasız şekilde şeriatçı ve hilafetçi bir ayaklanmadır. İngiliz emperyalizmi tarafından kışkırtılan dinci bir ayaklanmadır. Son Padişah Vahdettin (işbirliği yaptığı İngilizlerle ülkeden kaçmıştı) tarafından desteklenmesi tesadüf olmasa gerek.   Seyit Rıza; Seyit Rıza, Şeyh Sait’le ayni kategoride  değerlendirilmese de  Laik Cumhuriyet’e  başkaldıran feodal bir ayaklanmaya önderlik ettiği unutulmamalıdır.. Ne Şeyh Said ne de Seyit Rıza  bir  “Şeyh Bedreddin” değildir!  Ezcümle; yukarıda sözü edilen olaylar yaşandı diye ( yaşanan olaylar devrimin kaçınılmaz kötülükler kategorisinde değerlendirilmelidir) 1923 Devrimi tarihsel öneminden bir şey yitirmez!  1923 Devrimi sadece bu topraklarda değil,bütün Doğu- İslam dünyasında Fansız Devrimi’nin gecikmiş bir yorumudur!    1923 Türk Devrimi; Ortaçağ kalıntısı bir din-tarım devletini,şeriat ve hilafet rejimini yıkmış, onun yerine laik ve kamucu bir rejim kurmuştur.  Tarihsel anlamda tartışmasız ilericidir!