CUMHURİYET DEVRİMİ’NİN ARKA PLANI ÜZERİNE NOTLAR!    

  Batı’da Ortaçağda antik Yunan felsefesi üzerinden Hıristiyanlık,bir skolastik(temeli din) düşünce otoritesi yaratmıştı. Bu otorite erdeme,politikaya ve doğaya ait bilginin tekelini elinde bulunduruyordu. Batı’da 15. ve 16 yüzyıllar Rönesans çağı olarak nitelenir. Rönesans çağı; doğaya ait bilginin kaynağının gözlem ve deney olduğu  fikrini doğuruyordu. Leonardo da Vinçi, Galileo Galilei ve başkaları doğayı gözlemledikçe, onun kutsal metinlerde anlatıldığı olmadığını, dolaysıyla kutsal metinlerin doğa  üzerinde bir otoritesinin olmayacağını kanıtladılar. Bu gelişmeler sonucu bilim teolojiden(dinden) bağımsızlaştı. Bilimsel alan üzerinde otoritesini kaybeden Kilise,erdem ve politik alan üzerinde de etkisini kaybedecekti. İşin ilginç yanı bu süreç de  kendilerine İbni Rüştçüler diyen Ortaçağ keşişlerinin rolü idi. 19.yüzyılda bilimsel düşünce devrimi ve Aydınlanma, sosyal ve politik alanda sekülerleşmeyi ya da laikleşmeyi gerçekleştiriyordu. Bu temelde modernite inşa ediliyordu.  Batı’da burjuvazi, inşa ettiği Kapitalizm ile feodalizmi yıkıyor, Modernleşmeyle birlikte laik ulus devletinin temelini atıyordu.   Batı’da bu süreç yaşanırken Doğu’da ise İbni Rüşt’ün( Farabi, İbni Sina,Ömer Hayyam gibi akılcıların) temsil ettiği felsefe ve bilimsel düşünce iktidar gücünü arkasına almış Gazali’ye yenilmiş ve ekolleşecek  bir birikim bırakmadan yok olmuştur.     Batı’daki feodalizm Osmanlı’daki feodalizmden farklı idi. Batı’da ki feodalizm Kapitalizm Üretim Tarzı’nın doğmasına izin verirken, Osmanlı’da ki feodalizm ise buna izin vermemiş sonunda Osmanlı yarı sömürge bir imparatorluğa süreklenmiş ve batmıştı. (Osmanlı’da ki feodalitenin yapısı Rönesans, Bilimsel Devrim ve Aydınlanma Çağı yaşanmasını engelledi) Cumhuriyet  Devrimi Laikliği kurumsallaştırarak; İbni Rüşt’den sonra karanlığa gömülen Doğu’da aklı özgürleştirmiş, bilimsel düşünce ve felsefenin önünü ilk defa açmıştır. Atatürk;  ünlü tarihçi Arnold Toynbee’nin dediği gibi 4 yüzyılı, 15 yıla sığdırmıştı!    Ezcümle; Cumhuriyet Devrimi’nden tam bir asır sonra Türkiye’de akıl,bilim ve felsefe yeniden skolastik yani teolojik (dinin) düşüncenin etkisine giriyor. Bu yeni bir Ortaçağ demektir!